Werkgever FEI heeft eenzijdig besloten de vaste onkostenregeling te beëindigen. Deze bevond zich in het personeelshandboek dat dynamisch is geïncorporeerd. Sommige werknemers hebben ook nog een beding tot eenzijdige wijziging in hun arbeidsovereenkomst.
Vordering
Werknemers vorderen dat deze vaste onkostenregeling onverkort wordt doorbetaald en leggen hieraan ten grondslag dat dat de vaste onkostenvergoeding gekwalificeerd dient te worden als verkapt loon en dat werkgever FEI - mede gelet op het advies van de ondernemingsraad - onrechtmatig de vaste onkostenvergoeding heeft stopgezet omdat deze wijziging niet voldoet aan de vereisten van artikel 7:613 BW dan wel 7:611 BW en bijbehorende rechtspraak.
Haviltex/cao-norm
De kantonrechter oordeelt aan de hand van de Haviltex-norm gecombineerd met de (objectieve) cao-norm dat niet de benaming van de regeling (onkostenregeling c.q. representatievergoeding) doorslaggevend is, maar wel de omstandigheid dat deze maandelijkse vaste netto onkostenvergoeding c.q. representatievergoeding een forfaitaire vergoeding betreft. FEI heeft de onkostenvergoeding bovendien met het salaris uitbetaald (en deze vergoeding wordt in de arbeidsovereenkomst ook vermeld onder het kopje salaris) en is, zoals door werknemers gesteld en door FEI niet, althans onvoldoende gemotiveerd weersproken, ook doorbetaald in tijden van vakantie en ziekte en als salariscomponent vermeld in haar promotiebrieven.
Verder biedt het feit dat werknemers naast de vaste onkostenregeling ook altijd hun overige reis- en verblijfkosten hebben kunnen declareren - met goedkeuring van hun manager - en dat dit door alle werknemers (op een vergelijkbare manier is uitgevoerd, evenzeer steun aan hun standpunt dat sprake is van verkapt loon.
Art. 7:611 BW
De kantonrechter oordeelt voorts dat de werkgever niet op grond van art. 7:611 de vaste onkostenregeling had mogen stopzetten. Er kan naar oordeel van de kantonrechter sprake kan zijn van een wijziging van omstandigheden in de zin van het Stoof-Mammoet arrest. Echter, FEI heeft geen voorstel gedaan aan werknemers tot wijziging van de arbeidsvoorwaarden. Zij heeft volstaan met de mededeling dat de vaste onkostenvergoeding zal worden stopgezet, zonder enig (afbouwcompensatie)voorstel te doen. Op dit punt is dus niet voldaan aan de voorwaarden van de eerste stap van de Stoof-Mammoet-criteria.
Art. 7:613 BW
Ook biedt art. 7:613 BW de werkgever geen grondslag om tot (eenzijdige) wijziging over te gaan. De conclusie is dan ook dat het belang van FEI op dit moment niet zodanig zwaarwichtig is, dat het belang van eiser daarvoor op gronden van redelijkheid en billijkheid moet wijken. Wel kan de belangenafweging in de toekomst, afhankelijk van (de inhoud en omvang van) een door FEI aan te bieden (afbouw)compensatieregeling, mogelijk anders uitvallen.
Verkapt loon
De kantonrechter verklaart voor recht dat de maandelijkse vaste onkostenvergoeding van werknemers gekwalificeerd wordt als verkapt loon en dat FEI richting werknemers per 1 januari 2024 verplicht is om de gebruikelijke vaste maandelijkse netto onkostenvergoeding te blijven voldoen.
Ktr. Eindhoven 24 april 2025, (ECLI:NL:RBOBR:2025:2767)
