Het Kinderboekenmuseum hanteerde salarisschalen op basis van de cao Rijk, maar het functiegebouw en het bijbehorende functiewaarderingssysteem vielen daar niet onder. Het Kinderboekenmuseum ‘volgde’ de Cao Rijk onverplicht en beperkte dit enkel tot de salarisschalen. De rechtbank Den Haag boog zich over de vraag of deze ontkoppeling juridisch houdbaar is. Mag een werkgever de cao-loonschalen toepassen zonder het bijbehorende functiegebouw te volgen? In deze kwestie was de uitleg van de arbeidsovereenkomst cruciaal.
In deze zaak ging het om een werknemer die vond dat haar functie onjuist was ingeschaald, mede omdat het museum geen gebruik maakte van het officiële functiegebouw van de cao Rijk. De werkgever stelde dat het functiegebouw niet verplicht was en dat men enkel wel de salarisschalen mocht hanteren. De kantonrechter is van oordeel dat een redelijke uitleg van de arbeidsovereenkomst zoals deze luidt tussen partijen en de arbeidsvoorwaardenregeling met zich meebrengt dat in de arbeidsovereenkomst van eiser alleen wordt aangesloten bij de salarisschalen van de CAO-Rijk, en dat daarop dus niet ook het functiegebouw en het daarmee samenhangende functiewaarderingssysteem van de CAO-Rijk van toepassing zijn. Uit de uitspraak wordt niet duidelijk of het Kinderboekenmuseum als werkgever gebonden is aan de niet algemeen verbindend verklaarde Museum-Cao.
De enige aanwijzing die volgens de kantonrechter bestaat voor een ruimere toepassing is de tekst van artikel 1 van de arbeidsvoorwaardenregeling. Dat is een te smalle basis oordeelt de kantonrechter, nu nergens anders uit blijkt dat partijen de bedoeling hadden met de aanduiding van de salarisschaal volgens de CAO-Rijk in artikel 4.1 van de arbeidsovereenkomst ook het hele functiegebouw en het functiewaarderingssysteem van de CAO-Rijk deel te laten uitmaken van de afspraken. Als dit wel de bedoeling van partijen was geweest, zou het voor de hand hebben gelegen dat daarvoor een uitdrukkelijke bepaling in de arbeidsovereenkomst of de arbeidsvoorwaardenregeling zou zijn opgenomen.
Volgens de rechtbank is het dus in casu toegestaan om alleen de salarisschalen toe te passen zonder het bijbehorende functiegebouw. Wel roept dit vraagtekens op: de cao Rijk bevat immers een stelsel waarin functies worden gewaardeerd en gekoppeld aan salarisschalen. Door dat stelsel te negeren, ontstaat het risico dat functies niet op een transparante en controleerbare manier worden ingedeeld, wat strijdig is met de cao en het beginsel van goed werkgeverschap. De systematiek van het cao-recht op grond van de Wet CAO en de Wet AVV zouden een dergelijke benadering niet toelaten. Daar moet immers ‘ieder beding’ worden nagekomen. Enkel dus een geval als hierboven beschreven - van onverplichte incorporatie- kan leiden tot ‘shoppen’ uit een cao.
Deze uitspraak benadrukt het belang van een consistente toepassing van cao-bepalingen. Ongebonden werkgevers die cao-loonschalen toepassen, dienen mijns inziens ook het bijbehorende functiegebouw te hanteren. Afwijkingen van cao-systematiek kunnen leiden tot intransparantie op het gebied van arbeidsvoorwaarden, zeker wanneer werknemers zich benadeeld voelen in hun inschaling.
Bron: Ktr. Den Haag 3 juni 2025, ECLI:NL:RBDHA:2025:11147
